Gần 100 trường hợp mắc bệnh phổi bí ẩn liên quan đến thuốc lá điện tử đã được phát hiện tại Mỹ. Các quan chức y tế cho biết họ đang tích cực điều tra các bệnh án này, nhằm đưa ra những cảnh báo về nguy cơ của loại hình hút thuốc vốn bị nhầm tưởng là “an toàn” này.
Các ca bệnh xuất hiện ở 14 tiểu bang, 94 bệnh nhân trong đó có cả thanh thiếu niên báo cáo triệu chứng khó thở và đau tức ngực. Một số còn bị sốt, ho, nôn và tiêu chảy.
Ban đầu, các bác sĩ nghĩ rằng đó chỉ là các triệu chứng nhẹ của bệnh truyền nhiễm do virus hoặc viêm phổi do vi khuẩn. Tuy nhiên, biện pháp điều trị thông thường như kháng sinh đã không có tác dụng.
Bệnh tình của các bệnh nhân tiếp tục xấu đi, một số người suy hô hấp đến mức độ phải đặt máy thở.
Mỹ: Phát hiện gần 100 ca bệnh phổi bí ẩn liên quan đến thuốc lá điện tử
Những ca bệnh phổi bí ẩn
Bà Kathy Harben, phát ngôn viên Cơ quan Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh dịch Hoa Kỳ (CDC) cho biết, không hề có bằng chứng cho thấy các bệnh truyền nhiễm là thủ phạm phía sau các ca bệnh phổi bí ẩn được phát hiện.
Thế nhưng, điểm chung của các bệnh nhân là họ có sử dụng thuốc lá điện tử. Cụ thể, các bệnh nhân thú nhận rằng mình đã sử dụng thuốc lá điện tử dạng vape, hút hơi của nhiều loại chất bao gồm nicotine, các hợp chất có nguồn gốc từ cây cần sa và thậm chí là các hợp chất mà họ tự pha chế tại nhà.
Các triệu chứng của họ được đối chiếu với tình trạng tổn thương phổi cấp tính.
“Chẩn đoán những trường hợp này là cực kỳ phức tạp, vì các triệu chứng có thể bắt chước một bệnh nhiễm trùng thông thường, nhưng [tổn thương phổi cấp do thuốc lá điện tử] có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng phải nhập viện và điều trị kéo dài”, Emily Chapman, giám đốc y tế tại Children’s Minnesota, hệ thống y tế chuyên điều trị bệnh phổi cho thanh thiếu niên từ 16-18 tuổi cho biết.
“Bệnh nhân lúc này cần phải được chăm sóc y tế. Nếu không điều trị đúng cách, chức năng hô hấp của bệnh nhân có thể tiếp tục bị suy giảm”.
Trong các ca bệnh được phát hiện tại Mỹ, sau khi điều trị kháng sinh thất bại, các bác sĩ đã chuyển hướng sử dụng một số liệu pháp bao gồm steroid. Lúc này, các triệu chứng đã được cải thiện.
Đa phần các bệnh nhân sẽ hồi phục, nhưng Chapman cảnh báo chưa chắc họ đã hồi phục được hoàn toàn mà không phải chịu hậu quả từ các biến chứng kéo dài.
Thuốc lá điện tử có liên quan đến các triệu chứng tổn thương phổi cấp tính.
Sở Y tế các tiểu bang Hoa Kỳ đã phát đi cảnh báo
CDC cho biết họ đã làm việc với các sở y tế ở ít nhất 5 bang – bao gồm California, Illinois, Indiana, Minnesota và Wisconsin – để xác định nguyên nhân sau khi “một loạt các bệnh phổi liên quan đến việc hút thuốc lá điện tử” đã được báo cáo ở thanh thiếu niên.
Nhấn mạnh mối lo ngại ngày càng tăng với thuốc lá điện tử, CDC cho biết họ đã thông báo tới các hệ thống chăm sóc sức khỏe và bác sĩ lâm sàng trên khắp nước Mỹ về các ca bệnh này cùng những triệu chứng cần theo dõi. Sở y tế của từng tiểu bang cũng đã phát đi những cảnh báo riêng.
Trong tuyên bố của mình, Sở Y tế New York cho biết họ đang tích cực điều tra 11 trường hợp bệnh phổi ở những người sử dụng thuốc lá điện tử được báo cáo. Các bệnh viện và đơn vị chăm sóc sức khỏe trên toàn tiểu bang đã được yêu cầu cần lưu ý đến căn bệnh này.
Bệnh nhân phổ biến trong độ tuổi từ 18 đến 49, và nhiều người đã báo cáo việc sử dụng các sản phẩm có chứa cần sa, theo Sở Y tế New York.
Trong khi đó, Sở Y tế bang Minnesota cũng cảnh báo “hút vape là nguyên nhân gây ra các vấn đề về hô hấp chấn thương phổi và bệnh tật không rõ nguyên nhân“. Họ yêu cầu các bác sĩ lâm sàng tìm kiếm các ca bệnh này và báo cáo về với sở.
Đa dạng các sản phẩm thuốc lá điện tử
Một bệnh nhân điển hình
Dylan Nelson là một thanh niên 26 tuổi ở tiểu bang Wisconsin, Hoa Kỳ. Anh chàng có tiền sử hen suyễn nhưng đã sử dụng thuốc lá điện tử được 1 năm. Tháng trước, Nelson đã phải nhập viện khi bắt đầu có triệu chứng khó thở.
Anh ấy mô tả mình như phải thở qua một cái ống hút. Ngoài ra, Nelson thấy mình bị ho, đánh trống ngực và thở gấp. Một số ngày nằm viện, anh ấy đã phải thở bằng máy.
Bà Kim Barnes, mẹ Nelson cho biết khi một y tá đã nói với bà rằng các triệu chứng mà con trai bà mắc phải có thể liên quan đến thuốc lá điện tử. Đó thực sự là một lời cảnh tỉnh cho bà.
Bây giờ, Barnes muốn truyền đạt lời cảnh báo đó đến các bậc cha mẹ khác: “Bạn cần phải ngồi xuống và nói chuyện với con về sự nguy hiểm của thuốc lá điện tử. Nếu bạn là người lớn, hãy khôn ngoan – thứ này không hề tốt. Hãy nhìn vào [những ca bệnh này] trước khi quyết định hút thuốc lá điện tử”.
Bao gồm cả Nelson, tiểu bang Wisconsin đã có 15 trường hợp bệnh phổi được xác nhận liên quan đến thuốc lá điện tử. Ngoài ra, 15 ca bệnh khác đang được tiếp tục điều tra.
Tất cả bệnh nhân đều đã phải nhập viện. Các trường hợp đầu tiên là ở thanh thiếu niên, nhưng những trường hợp mới hơn bao gồm cả các nhóm tuổi khác lớn hơn, các quan chức y tế ở Wisconsin cho biết.
Họ thú nhận với bác sĩ rằng có hút thuốc lá điện tử trong vài tuần hoặc vài tháng trước khi nhập viện.
Dylan Nelson, một thanh niên 26 tuổi ở tiểu bang Wisconsin nhập viện vì bệnh liên quan đến thuốc lá điện tử
Thuốc lá điện tử không hề an toàn
Trong 10 năm trở lại đây, thuốc lá điện tử bỗng tạo nên một trào lưu trên khắp thế giới, như một sản phẩm thay thế cho thuốc lá truyền thống. Đó là các cỗ máy chứa bộ phận làm nóng, hóa hơi chất lỏng mà người dùng có thể hít vào qua ống ngậm.
Chỉ tính riêng ở Mỹ đã có hàng triệu người sử dụng thuốc lá điện tử, đa số là người trẻ tuổi. Số liệu thống kê của CDC cho thấy khoảng 3,6 triệu học sinh trung học cơ sở và trung học Mỹ đã dùng, hoặc thử dùng thuốc lá điện tử trong khoảng 1 tháng trước thời điểm khảo sát.
Các nhà sản xuất và người ủng hộ thuốc lá điện tử thường nhấn mạnh vào tính “an toàn hơn thuốc lá truyền thống” của sản phẩm. Tuy nhiên, một báo cáo của Viện Hàn lâm Khoa học, Kỹ thuật và Y học Quốc gia Hoa Kỳ cho thấy thuốc lá điện tử vẫn tạo ra một loạt các chất độc hại khi hóa hơi, và chúng vẫn gây nguy cơ cho sức khỏe.
Với lịch sử xuất hiện chỉ khoảng 10 năm trở lại đây, chúng ta hiện chưa thể đánh giá những tác hại dài hạn của thuốc lá điện tử lên sức khỏe người sử dụng, đặc biệt là thanh thiếu niên, Chapman cho biết.
Các tác hại ngắn hạn thì đã rõ, bao gồm việc bị ho, thở khò khè và tăng nguy cơ lên cơn hen.
“Tôi nghĩ rằng điều quan trọng lúc này là phải hiểu, thuốc lá điện tử chỉ đang được cho [được quảng cáo và giả định] là an toàn, chứ chúng ta mới chỉ biết rất ít về những tác động của chúng“, Chapman nói.
Tham khảo Washingtonpost